Tuesday, July 4, 2017
Definisaun Saida Mak Komputador
Saida Mak Komputador?
Komputador mai husi lian latina
ne’ebe hanaran komputare ho nia siknifika katak halo konta ka
sura ( menhitung). Komputador
hanesan makína elektronika ida ne’ebe bele uza hodi halo servisu e no mos uza
hodi halo manupulasaun ba dados lais no fasil no mos bele rai dados,ne’ebe simu
ou hatama dados ka (input) hodi nia proceso ka(process) sai fali informasaun ka
(output).
Komputador
mos iha komponentes ne’ebe importante mak hanesan:
1. Hardware:
2. Software
3. Brainware
Iha
ne’e ita sei koalia kona ba komponente hardware nian:
Hardware
hanesan komponente fisiku ida ne’ebe parte ida husi komputador nia ita bele
hare no bele kaer kona e bele muda ba mai mak hanesan:
a) Mouse hanesan komponente fisiku husi
hardware nia ne’ebe nia funsaun atu muda pointer ba mai.
b) Keyboard hanesan komponente fisiku
husi hardware nia ne’ebe nia funsaun atu input ka hatama dados liu husi letra,
numeru, no simbolu sira.
Tuir
strutura keyboard nian sei fahe ba parte ha’at (4) mak hanesn: typing keys
(butaun ketik), numeric keys, function keys, control keys.
c) Monitor hanesan komponente fisiku husi
hardware nia ne’ebe nia funsaun atu apresenta dados ka dokumentos ne’ebe ita
hatama ba komputador laran mak hanesan hodi nia fo sai informasaun mak hanesan:
word,excel,power point, access, no mos audio, video, imagen, no
dokumentos.
d) Printer hanesan komponente fisiku
hardware nia ne’ebe nia funsaun atu cetak ka print dokumentos ka imagem ne’ebe
ita input hatama tiha ona iha komputador laran.
e) Scanner hanesan alat elektronika ida
ne’ebe hanesan mesin ka makina foto kopia
f) Projector hanesan komponente fisiku
ida husi hardware nia ne’ebe nia atu apresentaun ba material ne’ebe mak input
ka hatama ba iha komputador laran hodi sai nia resultadu.
g) Hard disk hanesan komponente fisiku
husi hardware nia ne’ebe nia funsaun atu rai dados ho durasaun tempu kle’ur.
Hardware
mos sei fahe ba elementos tolu (3) ne’ebe importante mak hanesan tuir mai ne’e:
1. Input
2. Processing
3. Output
4. Memory
1.
Input
device hanesan komponentes fisiku ida ne’ebe ita bele hatama dados ba
komputador laran.
Ezemplu:
ü
Keyboard
Keyboard hanesan komponente fisiku husi hardware nia ne’ebe nia funsaun atu
input ka hatama dados liu husi letra, numeru, no simbolu sira.
ü
Typing
keys (butaun ketik)
parte keyboard ne’ebe kompostu husi letra, numeru, no simbolu sira
ü
Numeric
keys parte keyboard
ne’ebe kompostu husi numeru, simbolu, operasaun aritmetika
ü
Function
keys : parte keyboard
nebe komposto husi fungsaun sira nebe espesifiku mak hanesan butaun F1 to’o
F12.
ü
Control
keys : parte keyboard
nebe komposto husi butaun controlo nebe bele halo controlo ba sira seluk,
hanesan home, end, insert, delete, page up, page down, control (ctrl),
alternate (alt) dan escape (esc).
ü
Mouse
hanesan komponente fisiku husi hardware input nia ne’ebe nia funsaun atu muda
pointer ba mai.
ü
Flash
Disk hanesan komponente fisiku husi hardware input nia ne’ebe nia funsaun atu
foti dados ka dokumentos husi komputador ida ba input ka hatama husi komputador
seluk, e no mos bele utiliza hodi print sai dados ka imagem ne’ebe iha bele mos
kopia audio no video.
ü
Modem
hanesan komponente fisiku husi hardware input nia ne’ebe nia funsaun atu fasilita
ita hodi asesu internet ka media online:
Ezemplu:
facebook, you tube, google no seluk tan.
ü
Hard
disk Hard disk hanesan komponente fisiku husi hardware input nia ne’ebe nia
funsaun atu rai dados ho durasaun tempu kle’ur
ü
Scanner
hanesan sasan elektronika husi komponente hardware input ida ne’ebe hanesan ho
makina foto kopi nia funsaun atu scan foto ka imagen
2.
Process
device hanesan komponenti fisiku ida nebe halo Kontrola ba prosesu nebe lao iha
komputador nia laran.
Ezemplu:
a. CPU
b. ALU
c. CU
a. CPU (Central Processing Unit) hanesan
ulun ba komputador nebe ho nia fungsaun atu transforma dadus sai hanesan
informasaun ba ema nebe uza informasaun.
b. ALU (Arithmetical Logic Unit) nia
funsaun atu interpreta instrusaun logika sai hanesan informasaun.
c. CU (Control Unit) nia funsaun atu
controla dados ka dokumentos ne’ebe lao hela iha komputador laran
3.
Output
device hanesan komponenti komputador ida nebe uza hodi fo sai rezultado/output
hanesan informasaun ba utulizador komputador.
Ezemplu:
a. Ø Monitor Monitor hanesan
komponente fisiku husi hardware output nia ne’ebe nia funsaun atu apresenta
dados ka dokumentos ne’ebe ita hatama ba komputador laran mak hanesan hodi nia
fo sai informasaun mak hanesan: word,excel,power point, access, no mos
audio, video, imagen, no dokumentos.
b. Ø Speaker hanesan komponente
fisiku husi hardware output nia ne’ebe nia atu fo sai musika ka video ne’ebe
ita input iha komputador laran, depois ita loke ka play nia fo sai son ka lian
ou suara hodi fasil ba atu rona.
c. Ø Projektor hanesan komponente
fisiku ida husi hardware output nia ne’ebe nia atu apresentaun ba materia
ne’ebe mak input ka hatama ba iha komputador laran hodi sai nia resultadu.
Ezemplu:
dados ka dokumentos, video, no imagem.
d. Ø Printer Printer hanesan
komponente fisiku hardware output nia ne’ebe nia funsaun atu cetak ka
print sai dokumentos ka imagem ne’ebe ita input ka hatama tiha ona iha
komputador laran.
4.
Memory
hanesan komponente fisiku ida husi komputador ne’ebe nia funsaun hodi rai data
ka dados ne’ebe processor halo procesu tiha ona iha komputador laran.
Tuir
Struturamente memory sei fahe ba parte (2) rua:
a. Memory i
b. Memory external
c. Memory internal hanesan memory ida
ne’ebe mak iha komputador laran nia funsaun atu rai dados iha komputador laran.
Ezemplu:
ROM, RAM
a. ROM mak memoria internal nebe nia
fungsaun atu rai programa sira nebe mai husi pabrika komputer rasik no sei le’e
husi ema nebe uza komputador.
b. RAM mak memoria internal nebe nia
fungsaun atu rai programa no dados wainhira komputador sei moris ka provisorio
deit.
c. Memoria external mak memoria sira nebe
bele rai programa ka dados ho durasau tempo nebe kleur.
Ezemplu:
Hardisk, DVD-R, DVD-RW, CD-R, CD-RW, Flash Disk
1.
Hard
disk nia funsaun atu rai dados ho durasaun tempo kle’ur.
2.
DVD-R
( Digital Versatile Disk - ROM) / CD-R( Compact Disk - ROM) nia funsaun
atu le’e dados ka dokumentu ne’ebe iha tiha no la bele aumenta, no mos la
bele hasai ka delete.
3.
Ezemplu:
wainhira ita tau DVD/CD – ROM ba komputador laran nia bele le’e dados ka
programa husi CD maibe nia la bele aumentu e la bele hasai.
4.
DVD
– RW( Digital Versatile Disk – Read Write) / CD – RW(Compact Disk – Read Write)
nia funsaun atu bele le’e no hakerek ka aumenta fali dados ka dokumentos ne’ebe
ita bele hatama ka bele mos hasai fila fali dados ne’ebe la presiza.
5.
Ezemplu:
wainhira ita tau DVD/CD – RW ba komputador laran nia bele dados ka
programa ne’ebe iha tiha ona DVD/CD – ROM laran bele mos aumenta e bele mos
hasai ka delete.
6.
Flash
Disk nia funsaun atu fasilita ita ema hodi kopia dados, programa entre
komputador ida ba komputador seluk, no mos fasilita ita imprime ka print sai
dados ka domentos ita presiza.
Obrigado
ba ita boot sira hotu nebe mak iha laran luak vizita ona hau nia Blog,
espera
katak blog ida nee bele fo vantagen ba ita hotu.
Labele haluhan Klick Subscribe iha leten
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
0 komentar:
Post a Comment